Các chuyên gia cho rằng, thuế vừa là công cụ hữu hiệu để xử lý vấn nạn trốn thuế trong chuyển nhượng bất động sản, đầu cơ lướt sóng, thổi giá dẫn đến hoang hóa đất đai; vừa tạo nguồn thu bền vững cho ngân sách. Tuy nhiên, công cụ thuế không phải “cây đũa thần” và chưa thể áp dụng ngay... Thuế tài sản, thuế bất động sản được đề xuất ban hành nhiều lần nhưng không dễ thực hiện và bị phản ứng mạnh. Theo chân một “cò” đất hỏi mua một căn nhà thổ cư 4 tầng diện tích hơn 60m2 tại Hà Nội, chủ nhà chào bán hơn 4 tỷ đồng, bình quân trên 66 triệu đồng/m2. Người viết chia sẻ lo lắng về về thuế, phí phải chịu khi mua bán nhà đất, người môi giới này hào hứng khẳng định: “Thuế, phí không đáng bao nhiêu, bởi ai cũng khai giá giao dịch thấp chứ không khai cao, việc này lách luật suốt”. Theo môi giới này, bên mua chỉ khai giá khoảng 950 triệu đồng, tương ứng khoảng 20% giá trị trường, như vậy, thuế phí chỉ còn 25 triệu đồng và những thủ tục này sẽ được môi giới tư vấn. TRĂM CÁI KHÓ TRỐN THUẾ ĐÃ CÓ ...

30 năm trước, gia đình tôi chuyển từ dãy nhà cấp 4 lên một căn hộ cao tầng trong khu tập thể Nam Đồng (Đống Đa, Hà Nội). Đó là một căn hộ cao cấp thời điểm ấy, ba phòng, hai vệ sinh. Bố mẹ tôi bảo "sẽ giữ căn hộ này cho đời con rồi đời cháu". 10 năm trước, khi các con tôi còn nhỏ, tòa nhà đã xuống cấp lắm rồi. Thỉnh thoảng vữa trát trần rơi cả mảng xuống giường, các tiện ích đi kèm trở nên lạc hậu, không còn giữ được công năng sử dụng như thiết kế. Người ta bắt đầu nói đến việc phải phá đi xây mới. Nhưng trong suốt 10 năm qua, chuyện đó không xảy ra. Tôi chuyển đến chỗ ở khác vì không muốn sống tạm bợ một cách vô thời hạn. Tòa nhà chung cư vốn dĩ không phải là một công trình vĩnh cửu. Rất nhiều công năng chung không thể nâng cấp theo thời gian; mỗi chủ sở hữu không thể tự điều chỉnh, sửa chữa theo nhu cầu riêng. Vì thế, nó cần được xác định niên hạn sử dụng. Trước đây, việc xác định thời hạn sử dụng đất xây nhà chung cư từng được đề cập tới trong quá trình xây dựng Luật Nhà ở...

“Phần lớn hộ gia đình đều sở hữu nhà riêng gắn với đất, trong khi đất dành cho giao thông và mảng xanh lại quá ít” - tôi đã nghe nhiều đồng nghiệp nước ngoài nhận xét như vậy khi chúng tôi nhìn sâu vào các số liệu về nhà ở và đô thị Việt Nam. Con số thống kê và so sánh với nước khác, nhất là các nước đã phát triển hơn Việt Nam, cho thấy rất rõ. Theo Điều tra Dân số và Nhà ở năm 2019, tỷ lệ nhà chung cư ở Việt Nam chỉ 2,2% và nhà riêng lẻ 97,8%. Tỷ lệ sở hữu nhà của các hộ gia đình Việt Nam là 88,1%, thuộc nhóm cao nhất thế giới. Vào năm 2021, ở Hàn Quốc, nhà riêng lẻ chiếm 20,6% và nhà dạng căn hộ chiếm 79,4%. Trong đó, căn hộ cao tầng chiếm 63,5%. Tỷ lệ sở hữu nhà ở đất nước này là 56,1%. Mỹ được xem là quốc gia đất rộng người thưa và điển hình của việc sử dụng đất lãng phí cho nhà ở, nhưng tỷ lệ nhà riêng lẻ cũng chỉ chiếm 65,9%, nhà ở dạng căn hộ chiếm 26,3%. Tỷ lệ sở hữu nhà là 65,3%. Trung Quốc là một thái cực. Tuy nhiên, cơ cấu nhà ở của họ cũng theo xu hướng chung của quá trình ...

Chú tôi có một ngôi nhà rộng rãi khang trang ở thôn quê, xây trên mảnh đất ông bà để lại. Chú thím đều mong một trong số các con về ở, nhưng tất cả con cái đã lên thủ đô sinh sống. "Gia đình chúng nó chen chúc trong những căn hộ chật hẹp sau nhiều năm ở nhà thuê", chú phàn nàn, rồi lẩm bẩm "đất đai ở Hà Nội là vàng, là bạc, còn đất quê mới là... đất!". Sự dịch chuyển dân cư, trong đó có những đứa con của chú thím tôi, từ nông thôn về các đô thị lớn, đặc biệt tại các đầu tàu kinh tế Hà Nội, TP HCM, đã đẩy nhu cầu nhà ở tại đây tăng vọt, kéo dài suốt nhiều năm. Hiện nay trong khi phân khúc nhà cao cấp bắt đầu bão hoà, nhà ở bình dân tiếp tục thiếu và còn thiếu dài dài. Sở Xây dựng TP HCM ước tính giai đoạn 2021-2025 nhu cầu thuê, mua nhà ở xã hội của thành phố lên tới 245.000 căn, nhưng thành phố chỉ đáp ứng được khoảng 30.500 căn dựa trên các dự án đã và đang triển khai. Nhu cầu thuê nhà lưu trú cho công nhân vào khoảng 68.500 phòng, mà thành phố chỉ xây dựng được 4....

 Bất động sản trong những ngày này ở Việt Nam đang là một bức tranh ảm đạm . Nếu những khó khăn hiện nay không được giải quyết, nhiều người sẽ mất việc và phải tính kế khác để mưu sinh như người bà con của tôi. Quan điểm dễ gặp ở nhiều người, từ chuyên gia cho đến dân thường, rằng các doanh nghiệp phải bán bớt tài sản để tháo gỡ, nhà nước nên để thị trường tự điều chỉnh... có những lý lẽ nhất định. Tuy nhiên, bất động sản có vai trò quá quan trọng trong nền kinh tế và sẽ tác động tiêu cực cho cả xã hội nếu để mặc nó "đóng băng". Bất động sản mà công chúng hay nhắc đến chỉ là phần lõi của một hệ sinh thái quy mô hơn rất nhiều. Phần lõi này là một chu trình năm bước gắn với từng công trình gồm: phát triển quỹ đất, xây dựng, vận hành, cải tạo - nâng cấp, và tái phát triển. Các nhà phát triển bất động sản và các đơn vị vận hành là nhóm doanh nghiệp trực tiếp thực hiện năm bước này. Chuyện "con sâu làm rầu nồi canh" trong thị trường bất động sản thường xảy ra ở giai đoạn...